Nevzat Taşcı

Nevzat, Türkiye'nin büyüyen ancak yeterince temsil edilmeyen ve büyük ölçüde hayal kırıklığı yaşayan genç nüfusu için siyasette sürdürülebilir bir kariyer yolu oluşturuyor. Bunu, mevcut politikaları dönüştürerek ve paydaşların bakış açılarını değiştirerek yapıyor. Böylece, güçlü karar vericiler ve gençler, genç bireylerin seçilmiş yetkililer olarak demokrasiye kattığı değeri fark ediyor.

Nevzat, Türkiye’de gençlerin demokrasiye daha güçlü katılımını harekete geçiriyor ve destekliyor. Kurucusu olduğu Arayüz Kampanyası aracılığıyla, liderlik yapabilecek en iyi kişilerin kimler olduğuna dair ortak normlar ve yaklaşımlar geliştiren yeni araçlar ve alanlar oluşturuyor. Nevzat’ın temel anlayışı, gençlerin birbirleriyle, siyasi altyapıyla ve demokrasiyle daha derin bağlar kurabilecekleri fırsatlara ihtiyaç duyduğu yönünde. Farklı geçmişlerden ve bakış açılarından gelen insanların ortak sorunları tartıştığı, bu sorunları çözmek için gerekli becerileri ve ilişkileri geliştirdiği fiziksel alanlar, bu nedenle hayati önem taşıyor. Daha eşit bir oyun alanı inşa ederek, Nevzat’ın çabaları, Türkiye’deki pek çok gencin katılımcı demokrasiye karşı hissettiği yabancılaşmaya karşı koyuyor.

Nevzat’ın modeli üç temel noktaya odaklanıyor:

18-30 yaş arasındaki ve siyasi bir pozisyona aday olmayı düşünen gençler için, başarılı kampanyalar yürütebilmeleri adına kritik öneme sahip sosyal ve finansal sermayeyi inşa etmelerine yardımcı oluyor.

Mevcut paydaşları, katılım ve liderlik üzerine farklı düşünmeye teşvik ederek, gençlerin seçilmiş makamlarda yer almasının önündeki yapısal engelleri azaltıyor. Kampanya danışmanları, anket şirketleri, siyasi partiler ve yerel yönetimler, kendi ağlarındaki bireylerin liderlik için kimin nitelikli olduğunu yeniden hayal etmelerine yardımcı olacak şekilde harekete geçiriliyor. Bu çarpan etkisi, Türkiye’nin demokrasi mekanizmasını yeniden şekillendiriyor.
Gençlerin karşılaştığı sorunlar üzerine yapılan araştırmaları savunuculuk çalışmalarıyla birleştiriyor, böylece karar vericilerin günümüz gençlerinin en çok önem verdiği konuları dikkate almasını sağlıyor. Bunun sonucunda, sisteme duyulan güven ve gençlerin sistemdeki yeri güçleniyor.

Nevzat’ın uzun vadeli hedefi, Türk demokrasisinin "iskeletini" ete kemiğe büründürmek. Bunu, tarihsel olarak dezavantajlı grupların – öncelikli olarak gençlerin – daha erişilebilir ve sürdürülebilir politik katılım biçimlerine sahip olmasını sağlayacak yapısal koşulları stratejik adımlarla oluşturarak yapıyor. Modelinin partiler üstü yaklaşımı, siyasi partiler arasında gençlerle daha fazla etkileşim kurmaya ve onları desteklemeye yönelik yeni davranış ve ilişkilerin ortaya çıkmasını sağladı. Daha fazla genç temsilci siyasete adım attıkça, onların başarıları ve görünürlükleri diğerlerini de ilham vererek katılımı teşvik ediyor. Bu değişim, Türkiye’nin farklı siyasi yelpazelerindeki ulusal partilerin yanı sıra İstanbul’un farklı bölgelerindeki dört belediyede de etkisini gösterdi. Nevzat, sistemi içeriden değiştirerek, Türkiye’nin siyasi sahnesinde ve ötesinde katılımcı demokrasiyi artırmaya yönelik köklü bir yaklaşım geliştiriyor.

Türkiye, Avrupa'nın en genç nüfuslarından birine sahip. 30 yaş altı bireyler nüfusun %45’ini oluştururken, 18-30 yaş arası grup seçmenlerin %20’sini kapsıyor. 18 yaş ve üzerindeki herkes seçilmiş bir makama aday olabiliyor, ancak 30 yaş altı bireylerden çok azı bu görevlere aday olup kazanabiliyor. Örneğin, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki 600 milletvekilinden yalnızca beşi bu yaş grubundan. İl ve belediye düzeyindeki temsiliyet de benzer şekilde sınırlı. Bu arada, gençlerin endişelerini daha az önemli gören ya da yaşlı bireylerin gençlerin çıkarlarını yeterince temsil edebileceğini varsayan yaygın anlatılar, yetersiz temsiliyeti artırıyor. Bu kuşaklar arası kopukluk, yaşlı siyasetçilerin politikalarının ve vaatlerinin genç seçmenler için yüzeysel, samimiyetsiz veya alakasız görünmesine neden oluyor. 2022’de yapılan bir araştırma, Türkiye’deki gençlerin neredeyse %60’ının siyasi katılımı veya bir partiye üye olmayı toplumu iyileştirmenin etkili bir yolu olarak görmediğini ortaya koydu. Bu nedenle, gençlerin %60’ından fazlasının yurt dışına taşınıp yerleşmeyi tercih etmesi şaşırtıcı değil; kendi liderleri tarafından değer görmediklerini ve seslerinin duyulmadığını hissediyorlar.

Türkiye’de siyasi yelpazenin her kesimindeki partiler, genç seçmenlerle etkileşim kurmaya yönelik çabalar gösteriyor. Gençlik kolları kuruyor, üyeler kazanmak için düzenli olarak etkinlikler ve festivaller düzenliyorlar. Genç seçmenlerin fikir ve önceliklerini tartışmaya açmak için gençlik meclisleri de organize ediyorlar. Ancak bu faaliyetler, gençlere anlamlı bir etki yaratma veya ağlara erişim sağlama fırsatlarından ziyade parti sadakati oluşturmayı ve olumlu bir halkla ilişkiler imajı yaratmayı hedefliyor. Belediyeler ise genç seçmenlerin yerel önceliklerin belirlenmesindeki rolünü kutlayan kampanyalar başlatıyor, ancak neredeyse hiçbiri seçimlerden sonraki altı aylık stratejik planlama sürecine gençleri dahil etmiyor. Bu durum, gençlerin erişim ve etki anlamında istediklerinin, sunulanlarla arasındaki farkı daha da büyütüyor.

Seçilmiş bir göreve aday olmayı düşünen gençler, çoğu zaman kendi partileri içinde ve dışında doğru bağlantılar kurmakta zorlanıyor. Siyasi ağlar büyük ölçüde kökleşmiş durumda ve bu durum, sosyal medya ve yankı odalarının beslediği kutuplaşmayı artırıyor. 2020 yılında yapılan bir araştırmada, 4.000’den fazla yüz yüze görüşme sonucunda, ülkede duygusal siyasi kutuplaşmanın oranlarının yüksek olduğu ortaya çıktı. Örneğin, katılımcıların %70’inden fazlası şunları belirtti: a) Kendilerini en uzak hissettikleri partinin destekçileriyle iş yapmak istemezler, b) Çocuklarının, kendilerini en uzak hissettikleri partinin bir destekçisiyle evlenmesini istemezler. Bu kopukluklar, gençlerin yabancılaşma ve ilgisizlik duygularını daha da şiddetlendiriyor. Aynı zamanda, gençlerin anlamlı siyasi tartışmalara ve söylemlere katılabileceği kamusal alanların eksikliği de bu hisleri pekiştiriyor.

Nevzat, Türkiye’de gençlerin demokrasiye bağlı, dahil ve temsil edilmiş hissetmelerini sağlamak için çeşitli stratejiler kullanıyor. Genç lider adaylarının uygulanabilir siyasi kampanyalar başlatmalarını sağlamak için doğrudan hizmet veren eğitimleri, dolaylı etkiyi artıran ortaklıklarla birleştiriyor. Belediyeler ve siyasi partilerle iş birliği yaparak gençlerin önündeki engelleri azaltmak için yaklaşımlarını değiştirmeye çalışıyor. Ayrıca, meslektaşlarıyla birlikte araştırmalar ve gençlik politikası savunuculuğu yaparak karar vericilere gençlerin sesinin önemini gösteriyor ve liderlikte daha fazla genç temsilini mümkün kılıyor.

Arayüz, gençlerin başarılı bir şekilde seçime girebilmeleri için ihtiyaç duydukları sosyal ve finansal sermayeyi geliştirmelerine yardımcı olan kapsamlı bir kapasite geliştirme programı sunuyor. Bu program, kampanya planlama, saha çalışmaları ve hitabet gibi konularda ücretsiz eğitimler içeriyor. Eğitimler, genellikle yüksek maliyetli danışmanlık hizmetlerini ücretsiz erişilebilir hale getiriyor. Katılımcılar bu eğitimler için ödeme yapmadığından, her grup başvurular arasından Arayüz ekibi tarafından seçiliyor. Temsil edilen partiler arasında iktidar partisi AKP ve ana muhalefet CHP gibi geniş bir yelpazenin bulunmasına özen gösteriliyor. Böylece Nevzat ve ekibinin geliştirdiği tarafsız diyalog ve problem çözme alanı korunuyor. Ayrıca, farklı siyasi partilerden gelecekteki liderlerin bir araya gelmesi, kişisel ve profesyonel bağlar kurmaları ve kutuplaşmayı aşmaları için zemin hazırlıyor.

Nevzat ve ekibi, genç adayların akademi, medya ve sivil toplum gibi alanlardan etkili kişilerle tanışmalarını sağlayan ağ oluşturma etkinlikleri düzenliyor. Bu etkinliklerde, parti milletvekilleri ve belediye meclis üyeleri de bulunuyor. Böylece gençler önemli figürlerle ilişkiler geliştirebiliyor ve parti liderlerinin genç adaylara bakış açıları değişiyor. Stratejistler, danışmanlar ve anketörlerle tanışmalar da sağlanarak nesiller arası diyaloglar kuruluyor ve katılımcılar hem sosyal hem finansal sermayelerini artırabiliyor.

Arayüz’ün ilk eğitim grubuna sekiz farklı siyasi partiden 77 genç lider adayı katıldı. Bunlardan 38’i son seçimlerde aday oldu. Genç siyasetçilere karşı sistematik bir direnç içinde bulunan bir ortamda bu çalışma, kavramın geçerliliğini gösteriyor. Katılımcılardan gelen niteliksel geri bildirimler, bu eğitimlerin onların partilerindeki terfilerini ve liderlerinin genç üyelere bakış açılarındaki değişimleri nasıl etkilediğini vurguluyor. Nevzat, bu yılın Eylül ayında ikinci eğitim grubunu başlatmayı ve benzer sayıda katılımcı bekliyor.

Bugüne kadarki çabalar, gençlerin seçilme oranlarının artmasına katkı sağladı. Şu anda çeşitli belediyelerde 30 yaşın altında 23 belediye başkanı görev yapıyor. Ayrıca, İstanbul ve Ankara’daki belediye meclisi üyelerinin %5’i artık 30 yaşın altında. Nevzat, bu genç liderlerin, kendilerinden sonra gelecekler için daha az engel savunuculuğu yapmaya devam etmelerini sağlamak adına, Arayüz’ün eğitimlerinden elde edilen verileri ve anekdotları toplayan bir hafıza araştırması projesi başlattı. Bu belgeler mezunlarla, siyasi partilerle ve gençlerle çalışan diğer STK’larla paylaşılacak.

Arayüz, gençlerin siyasete katılımını artırmayı hedefleyen belediyeler, siyasi partiler ve STK’larla geniş bir ortaklık ağı kurdu. Bu ortaklıklar, genç adayların görünürlüğünü ve güvenilirliğini artırıyor. Nevzat, belediyelere daha genç seslerin stratejik planlama süreçlerine dahil edilmesini sağlamak için bir araç seti geliştirdi ve paylaştı. Küçükçekmece Belediyesi ile yapılan bir ortaklık, bir sonraki seçimler öncesinde genç politikacı adaylarının daha iyi desteklenmesini sağlayacak bir kitin geliştirilmesini içeriyor. Kadıköy Belediyesi de benzer bir girişimde bulunacak. Bu, Arayüz için yeni bir gelir kaynağı yaratırken daha güçlü katılımcı çerçeveleri ölçeklendiriyor.

Siyasi partilerle yapılan iyi niyet anlaşmaları, yerel ve ulusal seçimler öncesinde genç adaylar için daha az engel sunmayı amaçlıyor. Türkiye’nin üç ana siyasi partisi, 2023 ve 2024 yıllarında genç adaylar için daha düşük barajlar sağlamak üzere kendi kurallarını değiştirdi. Buna yerel seçimlerde adaylık ücretlerinin kaldırılması da dahil. Ayrıca, Arayüz ile iş birliği sayesinde bir parti, 30 yaş altı aday oranını %9’dan %20’ye çıkardı.

Arayüz, araştırma çalışmalarını akademi ve anket şirketleriyle ortaklaşa yürüterek kanıta dayalı savunuculuk yapıyor. Bu çalışmalar, Türkiye’de ve bölgedeki diğer ülkelerdeki aktörlerin genç seçmenlere ve lider adaylarına yönelik çalışmalarını bilgilendirmeyi hedefliyor. Nevzat, gençlik konusundaki bu çalışmaları, kutuplaşmış demokrasilerde daha büyük uyum ve anlayış sağlamak için diğer STK’lar ve belediyeler tarafından benimsenebilecek bir model haline getirmeyi planlıyor.

Nevzat, Orta Anadolu’da Kayseri’de büyüdü. Ailesi dindardı; ancak babasının tamirci olması, her kesimden insanın arabalarını tamir ettirmek için dükkâna gelmesini sağlıyordu. Nevzat, dükkânın sürekli sohbetlerle dolup taştığını, arabaları tamir etme konusunda ortak bir ilginin farklılıkları geri plana ittiğini hatırlıyor. Babasının her müşteriyle ilişki kurma konusundaki becerisi Nevzat’ta derin bir iz bıraktı. Bu durum, Nevzat’ın okulda sınıf arkadaşlarının Kürt öğrencilere sırf Kürt oldukları için dışlayışını gördüğü anlarla büyük bir tezat oluşturuyordu. Babası, ortak bir sorunun, aksi takdirde bir araya gelmeyecek insanları nasıl birleştirebileceğini ve farklılıklara rağmen diyaloğun nasıl güçlenebileceğini açıkça göstermişti.

Nevzat’ın lise yılları, değişim öncüsü ve sosyal girişimci olarak yolculuğunda ikinci bir dönüm noktası oldu. Nevzat ve sınıf arkadaşları, bölgelerindeki okullarda ne kadar az ders dışı aktivite olduğunu, bir öğretmenin bir münazara kulübü için seçmeler yapıp seçilenleri İzmir’de bir turnuvaya götürmesiyle fark ettiler. Nevzat seçilenlerden biriydi ve turnuvada tanıştığı kişilerle uzun sohbetler etti. Hızla fark etti ki, İzmir ve diğer şehirlerden gelen akranları, kendisinin ve sınıf arkadaşlarının sahip olduğu olanaklardan çok daha fazlasına erişmişti. Bu eşitsizlik Nevzat’ı rahatsız etti ve bölgedeki okulların bu durumu düzeltememesi onu daha da düşündürdü. Nevzat, Kayseri’deki öğrencilerin hak ettikleri fırsatlara ulaşmasını sağlamak için birkaç arkadaşıyla araştırmalar yaptı.

Üniversite eğitimi için İstanbul’a taşındığında Nevzat, bu çabalarını genişleterek Anadolu’daki daha fazla okul ve öğrencinin beceri geliştiren ders dışı etkinliklere erişimini sağlamak amacıyla çalışan bir sivil toplum kuruluşu olan Simurg’u kurmaya yardımcı oldu. Bu ihtiyaca dair farkındalık yaratmak için seçilmiş yetkililerle çalışmak kilit öneme sahipti. Ancak Nevzat, bu süreçte yaşadığı zorluklarla hayal kırıklığına uğradı. Kayseri ve diğer şehirlerde Simurg ile iş birliğine açık yetkililer bulmak zordu ve özellikle daha genç yetkililere odaklandığında, hiç genç yetkili olmaması Nevzat’ı şoke etti. 20’li yaşlarında hiç kimsenin yerel, bölgesel veya ulusal düzeyde yönetimde yer almaması Nevzat için çözmek istediği bir sorun haline geldi.

Nevzat’ın üniversite sonrası demokratikleşme projeleri ve seçimler üzerine yaptığı araştırmalar, Türkiye’nin siyasi yapısını derinlemesine anlamasını sağladı. Bu deneyimler ve Simurg için yaptığı çalışmalar, Nevzat’a farklı bakış açılarını anlama ve ele alma becerileri kazandırdı. Kendisi kısa bir süre siyasetçi olmayı düşündü, ancak seçilmenin etki alanını yalnızca kendi seçmen kitlesiyle sınırlayacağını fark etti. Bunun yerine Nevzat, 20’li yaşlarındaki birçok kişinin siyasi ofislere aday olmasını ve kazanmasını sağlayacak bir yapı oluşturmayı hedefledi. Bu sayede, uygulamaları ve bakış açılarını değiştirecek bir hareket başlatılabilecekti.

Nevzat’ın genç temsilini artırma kararlılığı hem profesyonel bir hedef hem de kişisel bir misyon. Çeşitli grupları bir araya getirme ve temsiliyet sorununu ele almak için iş birliği kültürünü geliştirme konusundaki yeteneği, İstanbul, Ankara ve ötesinde kendi “tamirhane”sini kurmasını ve ölçeklendirmesini sağladı.